“Πού είναι το Γκράαλ;”

“Θα θέλαμε να θυμίσουμε έναν μύθο που αν και έμμεσα αφορά τον συμβολισμό και τις ιεροτελεστίες του Κέντρου, συμβάλλει στην ενσωμάτωση τους σε ένα συμβολισμό ακόμη πιο απέραντο. Πρόκειται για μια λεπτομέρεια από το θρύλο του Πάρσιφαλ και του Βασιλιά Ψαρά. Καθένας βέβαια θα θυμάται πως μια μυστηριώδης αρρώστια είχε παραλύσει το γέρο βασιλιά, το θεματοφύλακα του μυστικού του Γκράαλ. Και δεν υπόφερε μόνο αυτός. Το παλάτι, οι πύργοι, οι κήποι, όλα γύρω του γκρεμίζονταν. Τα ζώα δε γεννούσαν, τα δέντρα δεν έβγαζαν πια καρπούς, οι πηγές στέρευαν. Πολλοί γιατροί δοκίμασαν να βοηθήσουν τον Βασιλιά Ψαρά, μα δεν κατάφεραν τίποτα. Νύχτα και μέρα έφταναν οι ιππότες και η πρώτη τους κουβέντα ήταν να ρωτήσουν για την υγεία του Βασιλιά. Ένας μονάχα φτωχός, άγνωστος, ίσως και κάπως γελοίος, τόλμησε να αγνοήσει το πρωτόκολλο και την ευγένεια. Λεγόταν Πάρσιφαλ. Χωρίς να λογαριάσει την εθιμοτυπική αβρότητα, πάει ίσια στο Βασιλιά και μόλις τον πλησιάζει, ρωτάει χωρίς περιστροφές: «Πού είναι το Γκράαλ;» Την ίδια στιγμή όλα μεταμορφώνονται. Σηκώνεται ο Βασιλιά από το κρεββάτι του πόνου, το νερό αρχίζει πάλι να κυλάει στα ποτάμια και να αναβλύζει από τις πηγές, ξαναγεννιέται η βλάστηση, ο πύργος, σαν από θαύμα, αναστηλώνεται. Οι λίγες λέξεις του Πάρσιφαλ ήταν αρκετές για να αναζωογονηθεί η φύση ολόκληρη. Αυτές όμως οι λίγες λέξεις αποτελούσαν το βασικό ερώτημα, το μόνο ζήτημα, που ήταν δυνατό να ενδιαφέρει, όχι μόνο το Βασιλιά Ψαρά, μα ολόκληρο τον Κόσμο: πού βρισκόταν το κατεξοχήν πραγματικό, το ιερό, το Κέντρο της ζωής και η πηγή της αθανασίας; Κανείς, πριν από τον Πάρσιφαλ, δε σκέφτηκε να προβάλει αυτό το βασικό ερώτημα – και ο κόσμος χανόταν απ’ αυτή την μεταφυσική και θρησκευτική αδιαφορία, απ’ αυτή την έλλειψη φαντασίας και την απουσία πόθου για το πραγματικό.
Αυτή η μικρολεπτομέρεια σ’ ένα μεγαλειώδη ευρωπαϊκό μύθο, μας αποκαλύπτει μια τουλάχιστο παραγνωρισμένη πλευρά του συμβολισμού του Κέντρου: όχι μόνο συνδέεται στενά η παγκόσμια ζωή με την σωτηρία του ανθρώπου, μα φτάνει να βάλει κανείς στον εαυτό του το ζήτημα της σωτηρίας, φτάνει να αναρωτιέται για το βασικό, δηλαδή το καθαυτό ζήτημα, για να αναγεννιέται αιώνια η κοσμική ζωή. Γιατί όπως φαίνεται να δείχνει αυτό το απόσπασμα του μύθου, ο θάνατος είναι συχνά αποτέλεσμα της αδιαφορίας μας για την αθανασία.”