Γνωστός για τα φιλοσοφικά ενδιαφέροντα του, ο Μάρκος Αυρήλιος ήταν ένας από τους πιο σεβαστούς αυτοκράτορες στη ρωμαϊκή ιστορία. Γεννήθηκε το 121 μ.Χ. στην Ρώμη σε μια πλούσια και πολιτικά προεξέχουσα οικογένεια. Οι γονείς του ήταν πατρίκιοι και οι παππούδες του ύπατοι. Μεγαλώνοντας, ο Μάρκος Αυρήλιος ήταν επιμελής σπουδαστής, μαθαίνοντας λατινικά και ελληνικά. Αλλά το μέγιστο διανοητικό ενδιαφέρον του ήταν ο στωικισμός, μια φιλοσοφία που έδινε έμφαση στην φιλαλήθεια, στην λογική και την αυτοσυγκράτηση. Οι διαλέξεις, που είχαν γραφτεί από έναν πρώην σκλάβο και στωικό φιλόσοφο, τον Επίκτητο, είχαν τεράστια επιρροή πάνω του, όπως και ο στωικός φιλόσοφος Ιούνιος Ρούστικος.
Η σοβαρή και εργατική του φύση παρατηρήθηκε ακόμη και από τον αυτοκράτορα Ανδριανό. Μετά τον θάνατο του πατέρα του, ο Ανδριανός κανόνισε να υιοθετήσει ο διάδοχος του, Πίος Αντώνιος, τον Μάρκο Αυρήλιο και να τον κατηχήσει στην πολιτική ζωή. Έτσι στα δεκαεπτά του χρόνια, έγινε θετός γιος του θείου του Αντώνιου και έμαθε από εκείνον τους τρόπους διακυβέρνησης και της συμμετοχής στα κοινά.
Το 140 μ.Χ., ο Μάρκος Αυρήλιος έγινε πρόξενος, δηλαδή ηγέτης της συγκλήτου — μια θέση που θα κρατούσε άλλες δύο φορές στη ζωή του. Με το πέρασμα των χρόνων, ανέλαβε περισσότερες δυνάμεις και ευθύνες. Έτσι εξελίχθηκε σ’ έναν από τους πιο πιστούς συμβούλους του Αντώνιου. Ο Μάρκος Αυρήλιος συνέχισε επίσης τις φιλοσοφικές του μελέτες και ανέπτυξε μεγάλο ενδιαφέρον για τα νομικά. Μαζί με την εξελισσόμενη καριέρα του, ο Μάρκος Αυρήλιος είχε και μία απολύτως ικανοποιητική προσωπική ζωή. Παντρεύτηκε την κόρη του αυτοκράτορα Φαουστίνα το 145 μ.Χ. Μαζί απέκτησαν αρκετά παιδιά, αν και κάποια απ’ αυτά δεν έζησαν για πολύ. Από τα παιδιά τους ξεχωρίζουν η κόρη τους Λουσίλα και ο γιος τους Κόμοδος.
Με τον θάνατο του θετού πατέρα του, ο Μάρκος Αυρήλιος ανήλθε στην εξουσία και έγινε επίσημα γνωστός ως Μάρκος Αυρήλιος Αντωνίνος Αύγουστος. Σε αντίθεση με την ειρηνική και ακμάζουσα βασιλεία του πατέρα του, η δική του πορεία χαρακτηρίστηκε από πολέμους και επιδημίες. Την δεκαετία του 160 μ.Χ. μαχόταν με την αυτοκρατορία των Πάρθων για τον έλεγχο εδαφών στην Μέση Ανατολή. Οι στρατιώτες, με την επιστροφή τους από την εκστρατεία στη Ρώμη, έφεραν μαζί τους μία άγνωστη ασθένεια που αποδεκάτισε τον πληθυσμό. Με το τέλος της σύγκρουσης με τους Πάρθους, ο αυτοκράτορας έπρεπε να αντιμετωπίσει την νέα απειλή των γερμανικών φυλών που διέσχιζαν τον Δούναβη. Μετά από μια πολύχρονη και δύσκολη εκστρατεία, κατάφερε να τους απωθήσει πέρα από τον ποταμό.
Το 175 μ.Χ. αντιμετώπισε άλλη μια πρόκληση, αυτή τη φορά για τη θέση του. Όταν κυκλοφόρησε μια φήμη ότι ο Μάρκος Αυρήλιος ήταν βαριά άρρωστος, ο κυβερνήτης της Συρίας, ο Αβίδιος Κάσσιος, διεκδίκησε τον τίτλο του αυτοκράτορα. Αυτό ανάγκασε τον Μάρκο Αυρήλιο να ταξιδέψει στην Ανατολή για να επανακτήσει τον έλεγχο της επαρχίας. Βέβαια, δεν χρειάστηκε να συγκρουστεί με τον Κάσσιο, καθώς αυτός δολοφονήθηκε από τους ίδιους του τους στρατιώτες. Αντ΄αυτού περιόδευσε τις ανατολικές επαρχίες με τη γυναίκα του για να επανεγκαθιδρύσει την εξουσία του. Δυστυχώς, η Φαουστίνα πέθανε κατά τη διάρκεια αυτού του ταξιδιού.
Το 177 μ.Χ., κατά τη διάρκεια μιας νέας εκστρατείας του κατά των γερμανικών φυλών όρισε τον γιο του Κόμμοδο ως συναυτοκράτορα. Ο Μάρκος Αυρήλιος ήλπιζε στην προς βορρά επέκταση της αυτοκρατορίας αλλά δεν έζησε αρκετά για να δει το όραμα του να ολοκληρώνεται. Πέθανε στις 17 Μαρτίου 180 μ.Χ. από μία μεγάλη επιδημία. Ο γιος του Κόμμοδος έγινε αυτοκράτορας και σύντομα σταμάτησε τις βόρειες εκστρατείες του πατέρα του.
Ο Μάρκος Αυρήλιος δεν έγινε ευρέως γνωστός για την επεκτατική του πολιτική και τους πολέμους, αλλά για την στοχαστική του φύση και την διακυβέρνησή του που οριζόταν από τη λογική. Μέσα στους πολέμους το 180 μ.Χ. αγρυπνώντας στην στρατιωτική του σκηνή, έγραψε το υπέροχο έργο του “Τα εις εαυτόν”, που αποτελεί μια συλλογή των σκέψεων του. Ακόμα και σήμερα θεωρείται ως έργο μνημείο για μια διακυβέρνηση με γνώμονα το καθήκον και την εξυπηρέτηση του συνόλου, ορίζοντας μέχρι τις μέρες μας τον Μάρκο Αυρήλιο ως έναν κατεξοχήν Στωτκό φιλόσοφο.
Πηγές: