Ένα σπάνιο απόσπασμα χειρογράφου του 13ου αιώνα που περιγράφει περιπέτειες του Μέρλιν και του βασιλιά Αρθούρου, εντοπίστηκε τυχαία μέσα στη βιβλιοδεσία ενός αρχειακού βιβλίου του 16ου αιώνα στη Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ.
Πρόκειται για τμήμα της Suite Vulgate du Merlin, συνέχειας του γνωστού κύκλου του Lancelot-Grail, ενός από τα πιο δημοφιλή μεσαιωνικά έργα. Γραμμένο στα Παλαιά Γαλλικά -τη γλώσσα που επικρατούσε στην αυλή και την αριστοκρατία της μεσαιωνικής Αγγλίας μετά τη Νορμανδική κατάκτηση- το απόσπασμα αυτό ανήκει στα Αρθουριανά ρομάντζα που απευθύνονταν σε ευγενές κοινό, συμπεριλαμβανομένων των γυναικών. Αφηγείται δύο σημαντικά επεισόδια από την ολοκλήρωση της Suite Vulgate du Merlin.
Το χειρόγραφο χρονολογείται μεταξύ 1275 και 1315, αλλά επέζησε επειδή επαναχρησιμοποιήθηκε ως εξώφυλλο για ένα βιβλίο με κτηματολογικά έγγραφα του Huntingfield Manor, ιδιοκτησίας της οικογένειας Vanneck. Λόγω της παράξενης αυτής βιβλιοδεσίας, το κείμενο παρέμενε κυριολεκτικά «ραμμένο» και αόρατο για αιώνες. Μια πρωτοποριακή ερευνητική συνεργασία στο Κέιμπριτζ, με τη συμβολή του Cultural Heritage Imaging Laboratory (CHIL) και με την υποστήριξη του Cambridge Digital Humanities, επέτρεψε την ανάγνωση και ψηφιοποίηση του κειμένου χωρίς να προκληθεί φθορά.
«Δεν είναι μόνο το κείμενο που έχει σημασία, αλλά και το υλικό τεκμήριο», τονίζει η Δρ. Irène Fabry-Tehranchi, ειδικός στις μεσαιωνικές γαλλικές σπουδές.
Η ομάδα χρησιμοποίησε τεχνολογίες αιχμής όπως πολυφασματική απεικόνιση (MSI) και αξονική τομογραφία (CT scan) για να «ξεδιπλώσει» εικονικά τις σελίδες, χωρίς να καταστρέψει τον αυθεντικό δεσμό.
Μάχες, μεταμφιέσεις και μαγεία
Το απόσπασμα περιλαμβάνει δύο σημαντικά επεισόδια:
- Η χριστιανική νίκη εναντίον των Σαξόνων στη μάχη του Cambénic
- Ο Μέρλιν μεταμφιεσμένος σε αρπιστή στην αυλή του Αρθούρου
Τα λαμπερά αρχικά γράμματα σε κόκκινο και μπλε, η ακρίβεια του γραφικού χαρακτήρα και τα μικρά λάθη στην ονομασία χαρακτήρων, όπως «Dorilas» αντί για «Dodalis», βοηθούν τους ερευνητές να εντοπίσουν τη σχέση του χειρογράφου με άλλες εκδοχές του κύκλου.
Η ανακάλυψη ενισχύει όχι μόνο την έρευνα πάνω στην Αρθουριανή λογοτεχνία, αλλά και την επιστήμη της συντήρησης ευπαθών χειρογράφων. Οι μέθοδοι που αναπτύχθηκαν ανοίγουν δρόμους για τη διάσωση άλλων ιστορικών τεκμηρίων που παραμένουν «φυλακισμένα» σε βιβλιοδεσίες και αρχεία.
Πηγή: Lifo
